Tính đàn hồi của giày chạy đến từ đâu?

“Tính đàn hồi” là yếu tố quan trọng mà nhiều người quan tâm khi chọn giày. Trên thực tế, tính đàn hồi này chính là đường cong của đế giày, một đôi giày có độ đàn hồi tốt sẽ giúp chúng ta cảm nhận được lực phản lực lớn hơn khi mang chúng, thông thường việc chêm thêm một miếng trợ lực là phương pháp cải thiện tính đàn hồi của giày, và miếng chêm này thường được làm từ chất liệu TPU hoặc carbon.

Ví dụ điển hình cho loại giày có tính đàn hồi này đó chính là dòng Nike Vaporfly. Dòng giày này gây khá nhiều tranh cãi trong khoảng thời gian gần đây, và tránh cho các cuộc đọ sức mất đi ý nghĩa đích thực của nó, hiệp hội điền kinh thế giới đã quyết định đưa ra những điều lệ cho các loại giày sử dụng trong thi đấu như sau:

1. Độ dày của đế giữa không được vượt quá 40 mm

2. Thân giày chỉ được chèn một miếng đệm carbon hoặc các loại đệm có chức năng tương tự.

3. Giày được bán trên thị trường bốn tháng trước khi mùa giải diễn ra.

Chèn vào vị trí đế trên hay đế dưới

Chèn thêm miếng đệm cứng vào thân giày để tăng độ ổn định của nó là kỹ thuật thường được sử dụng hiện nay. Và trong những năm gần đây, nhiều dòng giày trên thị trường chèn thêm miếng đệm carbon vào phần đế giữa để tăng tính đàn hồi của giày, nhưng việc chèn vào những vị trí khác nhau sẽ làm thay đổi khoảng cách giữa giày và chân, dẫn đến những cấp độ khác nhau của đế giữa, làm thay đổi moment xoắn của tính đàn hồi, đồng thời ảnh hưởng đến tính đàn hồi tổng thể của giày.

Để tìm ra vị trí chính xác trong việc chèn đệm vào thân giày, một nghiên cứu phát biểu vào năm 2019 trong tạp chí Cơ sinh học (Sports Biomechanics) chứng minh rằng việc chèn miếng đệm vào hai vị trí đế trên (high) và đế dưới (low) đều ảnh hưởng đến cơ sinh học của runner. Như hình bên dưới, vị trí giữa đế giữa và lót giày được gọi là đế trên (high), vị trí giữa đế giữa và đế ngoài được gọi là đế dưới (low).

Nguồn ảnh: Sports Biomechanics

Chèn miếng đệm vào vị trí đế trên giúp cải thiện hiệu suất chạy

Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng chèn miếng đệm vào cả hai vị trí trên đều không ảnh hưởng nhiều đến đường cong đế giày. Tuy nhiên, điều thú vị ở đây đó là, khi runner mang đôi giày chèn đệm ở vị trí đế trên, thì hoạt động của các chi dưới diễn ra trơn tru hơn, góc độ giữa sự đàn hồi của mặt đường và chi dưới khá nhỏ, đồng thời giúp giảm thiểu hoạt động của các khớp cơ chi dưới.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, mặc dù việc ảnh hưởng của vị trí chèn đệm không ảnh hưởng đến đường cong đế giày, nhưng nó sẽ ảnh hưởng đến tư thế chạy của runner. Và kết luận của nghiên cứu chỉ ra rằng chèn đệm vào vị trí đế trên sẽ cải thiện hiệu suất chạy, nhưng nó cũng gây cảm giác khó chịu cho runner, đồng thời tăng nguy cơ chấn thương, và đây cũng chính là điểm mà các bạn phải nghiên cứu kỹ và lựa chọn.

Tài liệu tham khảo

Nicolas Flores, Guillaume Rao, Eric Berton & Nicolas Delattre (2019) The stiff plate location into the shoe influences the running biomechanics, Sports Biomechanics, DOI: 10.1080/14763141.2019.1607541

[Nguồn bài viết: Running Biji]